آموزش پتینه روی سفال

اصطلاحا به سازه سفالی که داخل کوره نرفته باشد سفال خام گفته می‌شود. سفال خام دارای رنگ و لعاب نمی‌باشد. پس از آنکه سفال خام را ساختید و یا آن را از بیرون خریداری کردید، حال نوبت آن است که به خوبی سطح خارجی آن را سمباده بزنید تا یک دست شود و ناصافی‌های سطح سازه از بین برود. تنها نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که استفاده از سمباده نرم به مراتب بهتر است.

پتینه کاری روی سفال خام کار سخت و پیچیده‌ای نیست، تنها نیازمند داشتن کمی صبر و حوصله است تا بتوانید به بهترین نحو این کار را انجام دهید. پس از آنکه با دقت کامل سازه را سنباده زدید، با یک پارچه خشک گرد و غبار روی ظرف را پاک کنید سپس ظرف را به‌دقت بشویید و در جای امنی بگذارید تا کاملا خشک شود. بعد از اتمام مراحل ذکر شده سازه خشک را بردارید و طی دو مرحله چسب چوب بزنید، سپس دوباره سازه را در نقطه امنی بگذارید تا کاملا چسب چوب‌های روی آن خشک شود.

 خمیر پتینه چگونه تهیه می‌شود؟

برای آنکه پتینه مخصوص سفال را بسازید، ابتدا به اندازه 1/2 لیوان چسب چوب را با پودر مل به آرامی هم بزنید تا کمی سفت شود و به شکل خمیر دربیاید. پس از اتمام فرایند ساخت، خمیر را بگذارید تا به مدت یک ساعت استراحت کند. پس از یک ساعت خمیر چسب و چوب و مل را با وردنه روی سطح نایلون باز کنید (استفاده از نایلون برای نچسبیدن خمیر بر روی سطوح مختلف است).

اگر طرح شما به‌صورتی است که نیاز به قالب دارد از قالب استفاده کنید، در غیراین‌صورت به‌صورت دستی طرح خود را بر روی خمیر مسطح ایجاد کنید. پس از اتمام فرایند نقش‌نگاری بر روی خمیر، قسمت اصلی طرح را از قسمت‌های اضافی جدا کنید، سپس به کمک کمی آب و چسب چوب طرح را بر روی سفال سنباده زده شده بچسبانید.

استفاده از آب هنگام چسباندن طرح بر روی سازه سفالی سبب جلوگیری از ترک برداشتن سازه خواهد شد، به‌همین دلیل هر چه مقدار آب بیشتر باشد طرح بر روی سفال بهتر قرار می‌گیرد و احتمال ترک خوردگی هم به‌مراتب کمتر خواهد شد. ممکن است هنگام انجام فرایند، متوجه ترک خوردگی نشوید چرا که عمده اختالالات سازه هنگامی مشخص می‌شوند که سازه کاملا خشک شده باشد.

بهتر است بگذارید سازه در فضای آزاد، فرایند خشک شدن را به‌طور طبیعی طی کند. مدت زمان خشک شدن سفال بستگی به ابعاد، متریال و میزان آبی دارد که هنگام ساخت از آن‌ها استفاده شده است. پس از اتمام کار می‌توانید پتینه را رنگ‌آمیزی کنید.

رنگ‌ آمیزی پتینه روی سفال

روش‌های مختلفی برای رنگ‌ آمیزی پتینه روی سفال وجود دارد که با توجه به شرایط گوناگون، سازنده می‌تواند هر کدام را انتخاب کند. برای رنگ‌آمیزی از رنگ‌های روغنی و اکرلیک هم می‌توان استفاده کرد (رنگ‌های اکرلیک نسبتا گران‌تر از دیگر رنگ‌ها هستند).

در صورتی که مایل باشید سازه براق‌تر به نظر برسد می‌توانید روغن جلا یا کلیر استفاده کنید. استفاده از روغن جلا یا کلیر علاوه بر جلوه‌بخشی به دوام بیشتر ساختار سازه هم کمک می‌کند (نگران شست‌وشو سازه نباشید، شما به‌راحتی پس از اتمام کار می‌توانید سازه را تمیز کنید). برخی از سازندگان، بنا بر سلیقه شخصی همراه با رنگ از اکلیل هم برای جلوه‌بخشی بیشتر به سازه، استفاده می‌کنند.

نکته‌ای که وجود دارد این است که برای رنگ‌ آمیزی پتینه می‌توانید پودر اکلیل را با روغن جلا ترکیب کنید و ترکیبشان را بر روی سازه بزنید.

مراحل رنگ‌آمیزی پتینه روی سفال

در رنگ‌آمیزی پتینه روی سفال پیش از شروع هر کاری یک پالت رنگ‌ آمیزی تهیه کنید. در صورتی که پالت نداشتید یک ظرف مناسب برای رنگ‌ آمیزی بردارید تا بتوانید به درستی رنگ‌ها را با هم درون ظرف ترکیب کنید. البته با توجه به رنگ و طرحی که می‌خواهید بر روی سازه استفاده کنید، می‌توانید رنگ‌ها را با یکدیگر ترکیب نکنید و بگذارید تا زمانی که مورد استفاده قرار می‌گیرد، رنگ‌ها جدا از هم بمانند.

برای ادامه فرایند رنگ‌ آمیزی نیازمند یک پارچه از جنس نخ یا کرک هستید، پس از بریدن پارچه با ابعاد مورد نظر قلم‌مو را به صورت عمودی داخل رنگ بزنید. رنگ آمیزی سازه کاملا یک کار سلیقه‌ای است، اما استفاده از رنگ‌های خاکی، ماشی، فیروزه‌‎ای و سبز یک حس قدیمی بودن را در سازه ایجاد می‌کند.

این نکته را بدانید که قلم‌موهای پهن و تخت برای رنگ‌آمیزی مناسبتر هستند، و نکته دیگر این که برای سایه زنی می‌توانید از ترکیب پودر نقره و اکلیل با روغن جلا استفاده کنید. برای شروع کار استفاده از نکته قبل در فرایند سایه‌زنی کار مناسبی است، اما در مراحل پیشرفته‌تر نیاز دارید تا رنگ‌آمیزی سایه‌زنی با گلدفینگر را یاد بگیرید.